ԲԱԲԿԵՆ ՍԻՄՈՆՅԱՆ

Բանաստեղծ, թարգմանիչ

Ծնվել է 1952թ. մարտի 20-ին, Երևանում։ Ավարտել է Բելգրադի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Զբաղվել է հայ-սերբական գրական և մշակութային կապերով։ Բազմիցս մասնակցել է Բելգրադում անցկացվող գրողների և թարգմանիչների միջազգային տարբեր հանդիպումների, պոեզիայի ամենամյա փառատոների։ Իր առաջաբանով կազմել և հրատարակել է հայ և սերբ դասական և ժամանակակից գրողների ստեղծագործությունները։ Սերբական գրականությունից կատարած նրա թարգմանությունները տպագրվել են Հայաստանի պարբերական մամուլում։ 1994թ-ից անդամակցում է Սերբիայի գրողների միությանը, 1995թ-ից՝ Հայաստանի գրողների միությանը, 2002թ-ից՝ «Մատիցա սրպսկա» մշակութային միությանը։ Նրա շատ ստեղծագործություններ թարգմանվել են ռուսերեն, սերբերեն, էստոներեն, իտալերեն, հունգարերեն, անգլերեն և տեղ են գտել տարբեր ժողովածուներում։ Սերբիայի կառավարության որոշմամբ 2006թ. նշանակվել է ՀՀ-ում Սերբիայի Հանրապետության Պատվո հյուպատոս: Հեղինակ է շուրջ 10 գիրք։ Հրատարակվել են նրա «Բալկանյան կրակների միջով» (արձակ, 1998թ.), «Գորնի Միլանովաց» (1999թ.), «Արարատից մինչև Կոսովո» (բանաստեղծություններ և էսսեներ, 2000թ.), «Նախնյաց երկիր» (բանաստեղծություններ, 2002թ.), «Արտամետ» (բանաստեղծություններ, հայերեն-սերբերեն, 2010թ.), «Խաչքար» (2012թ.), «Պատկերներ Լիբանանից» (ուղեգրություն, 2015թ.), «Մի պտղունց սերբական հող» (էսսեներ և ուղեգրություններ, 2017թ.) և այլ գրքեր։ Հայերենից սերբերեն և հակառակը թարգմանել է Հովհաննես Թումանյանի «Հեքիաթներ» (1995թ.), Դեսանկա Մաքսիմովիչի «Աշխարհը նույնն է ամենուր» (բանաստեղծություններ, 1998թ.), Ջոկո Ստոյչիչի «Աղբյուրն անապատում» (բանաստեղծություններ, 1998թ.), «Արարատի երկիր» (սերբական պոեզիայի երկլեզու անթոլոգիա՝ նվիրված Հայաստանին, 2002թ.), «Սերբական ժողովրդական հեքիաթներ» (2011թ.) և այլ երկեր: Զբաղվել է նաև դասախոսական աշխատանքով. նրա նախաձեռ­նու­թյամբ Երևանի Վ.Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համա­լսարանում 2003թ., Հայաստանում առաջին անգամ, բացվել են սերբերենի կանոնավոր գործող դասընթացներ: 2005-06թթ սերբերեն է դասավանդել նաև Երևանի պետական համալսարանի ռուսական բանասիրության ֆակուլտետում: 1993թ. հայ-սերբական գրական և մշակութային կապերը զարգացնելու և ամրապնդելու գործում ունեցած վաստակի համար պարգևատրվել է Սերբիայի մշակույթի նախարարության «Ոսկե կրծքանշանով»։ 1994թ. նրա «Բալկանյան կրակների միջով» գիրքն արժանացել է սերբական «Սուրբ Սավա» գրական մրցանակի։ 2010թ. արժանացել է Մայր Աթոռ Սբ. Էջմիածնի և ՀԳՄ համատեղ «Կանթեղ» թարգմանական մրցանակի, 2012թ.՝ «Բրանկո Ռադիչևիչ» միջազգային գրական մրցանակի, 2015թ.՝ Սերբիայի նախագահի ոսկե մեդալի։