ԺՈՐԺ ԿԱՌՎԱՐԵՆՑ

1 ապրիլ, 1932 - 19 մարտ, 1993

Տիրան Կառվարենց

Ծնվել է Հունաստանի մայրաքաղաք Աթենքում: Եղել է գրականության պրոֆեսոր, բանաստեղծ Գևորգ Կառվարենցի որդին: Միջնակարգ կրթությունը ստացել է ծննդավայրում: 1942թ. տեղափոխվել է Փարիզ: Ուսումը շարունակել է Սևրի Սամուէլ Մուրատեանի հայկական վարժարանում: Առաջին երգերը գրել է դպրոցական տարիներին: 1947-52թթ երաժշտական կրթություն է ստացել Փարիզի կոնսերվատորիայում: 1950-ականներին նրա հեղինակած երգերը կատարել են ֆրանսիական էստրադայի աստղեր Ջոն Հոլիդեյը, Միրեյ Մատյոն, Շառլ Ազնավուրը, Դալիդան, Սիլվի Վարդանը, Ժիլբեր Բեքոն և ուրիշներ: 1960թ. նրա «Դանիել» երգը Էդի Միշել և Ժոզե Նուար խմբի կատարմամբ արժանացել է 1-ին մրցանակին: Այդ տարվանից դարձել է ֆրանսիական էստրադայի ինքնատիպ երգահաններից մեկը, ում ավելի քան 500 երգերը, 40-ից ավելի ձայնասկավառակները մեծ տարածում գտել երգարվեստի սիրահարների շրջանում: Նրա «Հնաոճ վայելքները» ձայնապնակը լույս է տեսել 23 միլիոն տպաքանակով և 350 տարբերակով: 1956թ. հանդիպել է երգիչ, դերասան Շառլ Ազնավուրի հետ, որն էլ ճակատագրական է եղել նրա համար: Սկսել է երգեր գրել Ազնավուրի համար, որոնք հետագայում մեծ լսարան են հավաքել: Շանսոնյեն երկար տարիներ նրա երգերն է հնչեցրել աշխարհի բազմաթիվ բեմերից: Ավելի քան 100 երգ է գրել միայն Ազնավուրի համար: Վերջինիս հետ աշխատանքային համագործակցությունը 1965թ. ավելի ամրապնդվել է շանսոնյեի քրոջ` Աիդա Ազանավուրյանի հետ ամուսնությունից հետո: Երաժշտություն է գրել նաև ֆիլմերի համար, որոնց թիվը գերազանցում է 150-ը` «Փարիզի հեքիաթները» (1962թ.), «Դևը և 10 պատվիրանները» (1962թ.), «Տղամարդը Ստամբուլից» (1965թ.), «Սիրելի Կարոլին» (1968թ.), «Սաֆֆո» (1971թ.), «14 կայարաններ» (1991թ.) և աղմկահարույց «Թեհրան 43» (1981թ.) ֆիլմերը: Հեղինակել է նաև երաժշտական կոմեդիաներ և օպերետներ: 1988թ. Սպիտակի երկրաշարժից հետո Շառլ Ազնավուրի հետ ստեղծած «Քեզ համար, Հայաստան» երգը, որը կատարում էին Ֆրանսիայի, Իտալիայի, Միացյալ Նահանգների էստրադային երգիչները, բավականին ճանաչելիություն է ունեցել ամբողջ աշխարհում: Երգից ստացված ամբողջ հասույթը տրամադրվել է աղետյալների օգնության հիմնադրամին: Նույն թվականին այցելել է Հայաստան (նրա առաջին այցը եղել է 1977թ.): 1974թ. ապրիլի 24-ին Փարիզի Փլէյել համերգասրահում հնչել է նրա հեղինակած «Անոնք ինկան» երգը՝ նվիրված Հայոց Ցեղասպանության (1915թ.) միլիոնավոր նահատակներին: Արժանացել է բազմաթիվ հեղինակավոր պարգևների, մրցանակների: 1964թ. արժանացել է «Շանսոնիե» ընկերության Հատուկ, 1989թ.՝ «Գրեմմի» միջազգային երաժշտական մրցանակների: Մահացել է Փարիզում: