ՕՆՆԻԿ ՉԻՖԹԵ-ՍԱՐԱՖ

26 հոկտեմբեր, 1874 - 11 հուլիս, 1932

Հովհաննես Աբիսողոմյան

Ծնվել է Կոստանդնուպոլսի Սկյուտար թաղամասում: Սովորել է Կ.Պոլսի Գատըգյուղի Արամյան դպրոցում, Ղալաթիայի Կեդրոնական վարժարանում: Նյութական անբարենպաստ պայմանների պատճառով վերջին դասարանից դուրս է եկել և աշխատել որպես վաճառատան գրագիր։ 1900թ. «Սուրհանդակ» թերթում տպագրել է գրական ակնարկներ «Նժդրակի հարվածներ» ընդհանուր վերնագրով։ Հաջորդ տարում հրավիրվել է աշխատակցելու Գրիգոր Զոհրապի և Արփիար Արփիարյանի խմբագրած «Մասիս» շաբաթաթերթին, որտեղ և տպագրվել են նրա առաջին «Ճերմակներով», «Մեծ «այո»-ն» և այլ նորավեպերը։ Վերջինս արժանացել է «Մասիսի» հայտարարած մրցանակաբաշխության երկրորդ մրցանակին։ 1900թ-ից տարբեր պարբերականներում հրատարակել է նաև քրոնիկներ, ուղեգրություններ, հոդվածներ, խորհրդածություն-աֆորիզմներ` «Մտքի կաթիլներ», «Ճակատագրային տռամներ», «Պզտիկ պատկերներ», «Գիւղական եւ պոլսական տեսարաններ», «Բարի եւ չարի խօսքեր», «Արեւելքի պատկերներ», «Սիրուած դէմքեր» և այլն: 1902-03թթ ճանապարհորդել է Եվրոպայում։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին զորակոչվել է բանակ և այս կերպ ազատվել գրչակից ընկերներին վիճակված զարհուրելի սպանդից։ Հետագայում փախել է բանակից և մինչ զինադադար ծպտված ապրել Կ.Պոլսում։ 1919թ. հիմնադրել է «Հայ միտք» շաբաթաթերթը: Մինչև 1922թ. բնակվել է Կ.Պոլսում, ապա քեմալական շարժման հաղթանակից հետո հայ որբերի հետ անցել է Հունաստան, պաշտոնավարել հունական Քորֆու որբանոցում։ 1923-32թթ աշխատել է որպես ուսուցիչ նախ Մարսելում, ապա՝ Ժնևում։ Եղել է Մարսելի ազգային վարժարանի տնօրենը: 1928թ. հաստատվել է Ժնևում: Գրողին ճանաչում է բերել «Միամիտի մը արկածները» (1908թ.) վեպը, որտեղ նկարագրված են հարուստ հայ երիտասարդի զեխ ու շվայտ կյանքը եվրոպական քաղաքներում, նրա բարոյական վերափոխումն ու վերադարձը հայրենի տուն: Կատարել է թարգմանություններ եվրոպական գրականությունից` Պ.Բուրժեի «Փիլիսոփային աշակերտը» վեպը (1901թ.) և այլն: Հանդես է եկել նաև Հովհաննես Ասպետ ծածկանունով: Ընտրվել է Տրապիզոնի Ազգային ժողովի երեսփոխան: Մահացել է Ժնևում: