ՍՈՒՔԻԱՍ ՍՈՄԱԼՅԱՆ

24 հունվար, 1776 - 11 փետրվար, 1846

Ծնվել է Կոստանդնուպոլսում։ Եղել է Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ, քահանա (1804թ.), աբբահայր (1824թ-ից), արքեպիսկոպոս (1826թ.)։ Մեծ ջանքեր է գործադրել միաբանության հեղինակության ամրապնդման համար, եղել Հնդկաստանում, բացել Մուրատ-Ռափայելյան առաջին վարժարանը (1853թ., Պադուա. հետագայում տեղափոխվել է Փարիզ)։ Ձեռնամուխ է եղել հայ հին մատենագրության տպագրությանը՝ «Մատենագրութիւնք նախնեաց» մատենաշարով լույս է տեսել նրա կազմած «Սրբոյ հորն մերոյ Եղիշեի վարդապետի մատենագրութիւնք» (1838թ.) ժողովածուն (համահեղինակ՝ Ներսես Սարգիսյան)՝ առաջաբանով, ծանոթագրություններով և տեքստաբանական ուսումնասիրությամբ։ Գրել է հայ հին գրականության պատմությունը («Պատկեր հայկական դպրության», 1820թ., իտալերեն) և հայ հին թարգմանությունների մատենագիտությունը («Ցուցակ թարգմանութեանց նախնեաց», 1825թ., իտալերեն)։ Կազմել է գործնական նշանակության հինգ բառարան (1835թ., 1843թ.)՝ հայերեն, անգլերեն և տաճկերեն բառանյութի ընդգրկումով։ Հայերեն է թարգմանել Սոավեի «Կենդանագիր զգաստ ել զգօն անձին» և Ֆենելոնի «Իմաստք ողջախոհ մտաց» (1836թ.) փոքրածավալ գործերը։ Մահացել է Վենետիկում:

ԲԱԺԻՆՆԵՐ

• ԱՐԱԿԱՆ
• ԻԳԱԿԱՆ
• ՄԱՆԿԱԿԱՆ

ՄԱՍՆԱԿՑԻՐ ՔԱՍԹԻՆԳԻ