- ԹԱՏԵՐԱՐՎԵՍՏ - ԿԻՆՈԱՐՎԵՍՏ
- ԵՐԳԱՐՎԵՍՏ - ԵՐԱԺՇՏՈՒԹՅՈՒՆ
- ԳԵՂԱՐՎԵՍՏ - ՃԱՐՏԱՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ
- ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
- ՊԱՐԱՐՎԵՍՏ
- ՀԵՌՈՒՍՏԱՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ
- ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
- ՍՏԱԼԻՆՅԱՆ ԲՌՆԱՃՆՇՈՒՄ
- ԿՈՄԻՏԱՍԻ ԱՆՎ. ՊԱՆԹԵՈՆ
- ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ԿՈՉՈՒՄՈՎ
- ԱՐՎ. ՎԱՍՏ. ԳՈՐԾԻՉՆԵՐ
- ՄՇԱԿ. ՎԱՍՏ. ԳՈՐԾԻՉՆԵՐ
- ՎԱՍՏԱԿԱՎՈՐ ԿՈՉՈՒՄՈՎ
Պողոս Արապյան
Տպագրիչ
Հովհաննես Գայայան
Բառարանագիր
Վահան Հացագործյան
Արծաթագործ
Շարասան
Դեղագործ, թատերագետ
Գեղամ Բարսեղյան
Արձակագիր, լրագրող
Գրիգոր Ներսիսյան
Բանաստեղծ, հարապարակախոս
Հակոբ Գույումճյան
Բանաստեղծ, արձակագիր, լրագրող
Արտավազդ Քեֆչյան
Դերասան
Գոռ Կիրակոսյան
Կինոռեժիսոր
ԷԴՈՒԱՐԴ ՀՅՈՒՐՄՅՈՒԶՅԱՆ
Բանաստեղծ, բանասեր, լեզվաբան, թարգմանիչ
22 հունվար, 1799 - 26 հոկտեմբեր, 1876
Ծնվել է Կոստանդնուպոլսում: Եղել է թարգմանիչ, եկեղեցական, մշակութային գործիչ Գևորգ Հյումյուզյանի եղբայրը: Եղել է հայկական կլասիցիզմի ներկայացուցիչ: Կրթությունն ստացել է Վենետիկում: 1819թ-ից եղել է Մխիթարյան միաբանության անդամ, 14 տարի՝ միաբանության գործակալը Հռոմում: Շուրջ 30 տարի ուսուցիչ, ապա վերակացու է եղել Հռոմի հայկական վարժարանում: Նրա «Առձեռն ճարտասանութիւն» (1839թ.) և «Առձեռն բանաստեղծութիւն» (1839թ.) աշխատությունները հայ պոեզիայի և հռետորական խոսքի օրինաչափությունները բացահայտելու առաջին փորձերը եղան: «Բուրաստանք» չափածո գործում (1851թ.), Վիրգիլիոսի «Մշակականք»-ի հետևությամբ, նկարագրել է Հայաստանի բուսական աշխարհը: Գրել է նաև երգ, ներբող, ուղերձ, մշակել Աստվածաշնչից վերցված դրվագներ, որոնց մի մասը տպագրվել է «Բազմավեպ»-ում (երբեմն Վրույր, Վրույր Որմզդանեան կեղծանուններով): Մեծ դեր է խաղացել հայոց լեզուն (գրաբարը) օտարամուծություններից մաքրելու գործում («Դուռն քերականութեան հայկազնեան լեզուի», 1833թ., «Քերականութիւն գործնական, քիչ ատենի մէջ շարադրութեան վարժելու համար», 1836թ. և այլն): Հեղինակել է «Ցաւարտ տպագրութեան մեծի հայ բառագրոց» (1838թ.), «Առձեռն դիցաբանութիւն կամ Առասպելախառն վէպք...» (1840թ.), «Մաղթանք չափաւ» (1843թ.), «Առակացն գիրք երկեակ» (1865թ.), «Ծաղկաքաղ քերթուածք» (1878թ.) և այլ աշխատություններ: Ունի նաև տեսական-աստվածաբանական գործեր: Թարգմանել է Վ.Ալֆիերիի, Ա.Մանցոնիի, Պ.Մետաստազիոյի, Պ.Վիրգիլիոսի, Վ.Մոնտի, Ժ.Ռասինի ստեղծագործություններից: Մահացել է Հռոմում:
