ԱՇՈՏ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ

31 հունվար, 1903 - 30 ապրիլ, 1983

Ծնվել է ՀՀ Շարուր-Դարալագյազի գավառի Ղուշչի (այժմ՝ ՀՀ Վայոց Ձորի մարզի Կեչուտ) գյուղում։ Նախնական կրթությունն ստացել է Նախիջևանի հայկական դպրոցում: 1916-17թթ սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում։ 1920-26թթ աշխատել է ՀՀ Խաչիկ գյուղում որպես հոգևոր հովիվ: 1933թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմատնտեսագիտական ֆակուլտետը, 1937թ.՝ Մոսկվայի ԽՍՀՄ Կենտգործկոմին կից ասպիրանտուրան: Նույն թվականին պաշտպաանել է թեկնածուական ատենախոսություն։ Մասնակցել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին: 1944-49թթ եղել է Երևանի համալսարանի հայ ժողովրդի պատմության ամբիոնի վարիչը, իսկ 1968-74թթ ղեկավարել է հնագիտության և աղբյուրագիտության ամբիոնը։ Խմբագրել է «Էջմիածին» ամսագիրը (1944թ., 1949-54թթ)։ Զբաղվել է հայագիտությամբ («Անանիա Շիրակացու մատենագրությունը», 1944թ., «Հովհաննես Իմաստասերի մատենագրությունը», 1956թ.)։ Կազմել է հայ հնագրության բուհական ամբողջական ձեռնարկը («Հայկական պալեոգրաֆիա», 1948թ.), գրել է «Հայ գրի և գրչության պատմության» (1959թ.)։ 1943թ. ստացել է պատմական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան (1944թ-ից՝ պրոֆեսոր): Ծավալել է նաև հասարակական ակտիվ գործունեություն: 1944թ. պետական հատուկ հանձնարարությամբ գործուղվել է Իրան, Իրաք, Լիբանան, Պաղեստին, Եգիպտոս սփյուռքահայության շրջանում հանգանակություն կազմակերպելու «Սասունցի Դավիթ» տանկային շարասյունն ստեղծելու համար: 1945-46թթ մեծ աշխատանք է տարել Մերձավոր Արևելքի երկրներում հայրենադարձությունը կազմակերպելու գործում: Գիտական զեկուցումներով հանդես է եկել միջազգային գիտաժողովներում (Դելի, Պրահա, Մոսկվա, Թբիլիսի, Բաքու և այլ): Պարգևատրվել է մարտական և աշխատանքային գերազանցության մեդալներով և ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգրերով: 1963թ. արժանացել է Հայաստանի գիտության վաստակավոր գործչի կոչման: Մահացել է Երևանում: